De hoeveelheid zware metalen in het bloed en de urine van inwoners van Dessel, Mol en Retie daalt. Dat blijkt uit de nieuwste resultaten van de gezondheidsstudie 3xG (Gezondheid Gemeenten – Geboorten), die de blootstelling aan milieuvervuilende stoffen bij 300 baby's en hun moeders uit de drie gemeenten onderzoekt.

De studie gebeurt in opdracht van de Nationale instelling voor radioactief afval en verrijkte splijtstoffen (NIRAS) en de partnerschappen STORA (Dessel) en MONA (Mol).

De vroegere industriële activiteit in de Noorderkempen heeft zijn sporen nagelaten in de regio, zo bleek onder meer al uit de resultaten van de gezondheidsstudie 3xG. Die eerdere metingen toonden aan dat de 3xG-deelnemers meer cadmium in hun bloed hadden dan de gemiddelde Vlaming, en ook het arseengehalte lag hoger.

"De verhoogde concentratie aan zware metalen is nog niet helemaal weg, maar de nieuwe resultaten wijzen wel - net als in Vlaanderen - op een dalende trend", zegt Greet Schoeters van VITO.

Invloed van omgeving en leefgewoonten
Uit de meetresultaten maken de onderzoekers bovendien op dat de concentratie aan zware metalen ook samenhangt met de omgeving en leefgewoonten. Met vragenlijsten polsen ze bij de deelnemers hoe en langs welke weg ze in aanraking kunnen komen met de zware metalen.

Greet Schoeters: "Arseen komt van nature in de bodem voor, en kan zo in grond- en putwater terechtkomen. Het eten van vis is een andere factor die het arseengehalte kan beïnvloeden. Bij vrouwen die in de metaalverwerkende nijverheid aan de slag waren, ligt het nikkelgehalte dan weer hoger.

Geboortegewicht
Naast zware metalen onderzocht 3xG ook allergieën, vruchtbaarheid en geboortegewicht. "Die wijken niet af van het Vlaamse gemiddelde," zegt Greet Schoeters. "Het gemiddelde
geboortegewicht van de 3xG-baby's was 3,4 kg, net zoveel als bij de biomonitoringsstudie die recent in heel Vlaanderen gevoerd werd.

Stress tijdens de zwangerschap heeft de grootste invloed op het geboortegewicht. Baby's van moeders die stress hadden tijdens de tweede helft van de zwangerschap waren tot 480 gram lichter dan baby's van moeders die meestal geen stress hadden."

Best gemonitorde regio
Al deze en andere resultaten staan in het tussentijdse rapport over de eerste geboortecohorte van de 3xG-studie dat vandaag verschijnt. Dankzij de 3xG-studie die naast de geboortecohorte ook ziekte- en sterftecijfers in de regio opvolgt, is de omgeving rond Mol-Dessel één van de best gemonitorde regio's in heel Vlaanderen.

De studie geeft niet alleen inzicht in de gezondheid, maar ook in de levensstijl van de deelnemers. Gaandeweg kan met al die gegevens een gezondheidsprofiel van de inwoners worden opgesteld.

De 3xG-studie loopt nog zeker tot 2030. De komende jaren zal het onderzoek zich ook toespitsen op thema's als luchtvervuiling. Met de resultaten kan het onderzoeksteam aanbevelingen formuleren om de gezondheid van de inwoners in de regio te
verbeteren of bijvoorbeeld specifieke preventiecampagnes op te starten. Foto VITO.